Edward Ciesielski zbiegł z obozu w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku. Uciekał wraz Janem Redzejem i Witoldem Pileckim zagrożonym dekonspiracją, ktĂłry miał przekazać całą prawdę o Auschwitz.

Realizacja niezwykle odważnego przedsięwzięcia była możliwa dzięki pomocy kolegĂłw z organizacji obozowej. W tym czasie Witold Pilecki pracował w paczkarni obozowej, Edward Ciesielski w szpitalu więziennym, a Jan Redzej w magazynie żywnościowym przy kuchni obozowej. Wykorzystując swoje rĂłżnorodne kontakty konspiracyjne, Pilecki umożliwił dwĂłm pozostałym śmiałkom dostanie się do komanda zatrudnionego na nocnej zmianie w piekarni w Oswięcimiu na Niwie, poza terenem KL Auschwitz. Pierwszy otrzymał w niej pracę Jan Redzej, ktĂłry wcześniej poinformował Pileckiego i Ciesielskiego, że więźniowie z tego komanda są zamykani na noc w piekarni wraz z dwoma nadzorującymi ich esesmanami.

Ich ucieczka była na tyle sprytnie zorganizowana, że władze obozowe nie zastosowały odwetu na więźniach. Jedynie przez RapportfĂźhrera został spoliczkowany kryminalista niemiecki, ktĂłry był blokowym w budynku nr 15, gdzie mieszkało komando piekarzy. Ponadto w areszcie osadzono dwĂłch esesmanĂłw, ktĂłrzy nadzorowali więźniĂłw w piekarni.

Raport Witolda to dokument o wielkiej wartości historycznej, unikatowe świadectwo barbarzyństwa niemieckiego okupanta ziem polskich podczas II wojny światowej. Unikatowe, bo jedno z pierwszych, jakie wydostało się z pilnie strzeżonego obozu zagłady, a także dlatego, że zostało spisane przez naocznego świadka, ktĂłry znalazł się tam celowo i dobrowolnie m.in. po to, by zrelacjonować światu te szokujące zdarzenia. Aby nie uronić niczego z tego cennego przekazu, staraliśmy się możliwie wiernie przygotować niniejszą edycję Raportu zarĂłwno w warstwie merytorycznej, jak i formalnej. Tekst oryginalnego dokumentu jest miejscami wymagający, ale dla każdego, komu bliska jest wiedza z pierwszej ręki, obcowanie z nim powinno być nie lada satysfakcją.